Oppad en Kromme Rade

Provincie: Utrecht
Plaats: Wijdemeren
Aantal kilometers: 9 (of 11)
Tijdsduur: ca. 2 - 2,5 uur

Deze wandelroute gaat dwars door het plassengebied bij Kortenhoef en Loosdrecht. De plassen zijn ontstaan door het uitbaggeren van veen. Deze geschiedenis zie je nu nog terug in het landschap. Geniet van het uitzicht vanaf de historische wandelpaden, het Oppad en de Kromme Rade. Onderweg kom je planten tegen zoals de echte koekoeksbloem, kattenstaart en dotterbloem. In de zomer zie je boven het water libellen op insecten jagen.

Let op!
- Het Oppad kan in natte periodes behoorlijk drassig zijn. Dan zijn stevige en waterdichte schoenen geen overbodige luxe!
- De wandelroute is niet bewegwijzerd.
- Honden zijn welkom, mits aangelijnd. Er is een hondenlosloopgebied aanwezig.
- De route loopt deels langs een autoweg. Voorzichtigheid is geboden!

Oppad
Je wandelt dwars door weilanden waar vaak koeien grazen. Dit is het Oppad, een oud kerkpad tussen Kortenhoef en ‘s-Graveland. Vroeger liepen de inwoners uit ’s-Graveland op zondag over het pad naar de kerk in de oude dorpskern van Kortenhoef. In de verte zie je aan je rechterhand het 'nieuwe' Kortenhoef liggen.

Deze Kortenhoefse Plassen zijn, net als de andere Vechtplassen, ontstaan door uitbaggeren van veen. Dit gebeurde met behulp van een baggerbeugel. Het veen werd op de legakker te drogen gelegd. Na het drogen, werden er turven van gestoken, een belangrijke brandstof in de vorige eeuwen. Door intensieve turfwinning werden de trekgaten steeds groter. Harde wind en toenemende golfslag lieten weinig meer over van de legakkers. Zo ontstonden er plassen. Het open landschap met plassen en sloten dreigt echter verloren te gaan. Nu er langere tijd geen turf meer wordt gewonnen, groeien de plassen langzaam maar zeker dicht. Dat gaat ten koste van een groot aantal bijzondere planten en dieren. Daarom heeft Natuurmonumenten de laatste jaren maatregelen genomen, zoals plaggen en bomen en struiken weghalen. Ook de waterkwaliteit is verbeterd. Dit is mogelijk gemaakt dankzij Life-subsidie vanuit de Europese Unie.

Halverwege het Oppad wandel je langs een moerasbos met elzen, wilgen en berken. Dit is een ideale plek voor de ree. In het bos vindt hij beschutting en in de omliggende weilanden voedsel. Omdat het hier zo rustig is, heb je ook overdag kans dit dier te spotten. In de zomer zie je watergentiaan in de sloten bloeien. Elke bloem bloeit slechts één dag. Dan verdwijnt hij weer onder water en is het de beurt aan de volgende bloem. Aan het einde van het Oppad sla je linksaf de geasfalteerde weg op. Na circa 900 meter steek je de Vreelandseweg (N201) over. Ga daarna rechtdoor over het Moleneind. Volg deze weg 1500 meter. In de bocht naar links sla je linksaf de Kromme Rade in. Het pad is verstevigd met roosters. Dat is nodig omdat het pad anders snel zou verzakken. Je wandelt hier namelijk over een slappe veenbodem.

Vogeluitkijk
Aan het einde van Oppad ga je linksaf over de Kortenhoefsedijk, steek je het Hilversums Kanaal en de Vreelandseweg over en vervolgt de route over het Moleneind. Voordat je aan het einde van het Moleneind linksaf naar Kromme Rade gaat, kun je ook rechtsaf via de Dirck A. Lambertszkade naar de vogeluitkijk (heen en terug ca. 2 km extra). Via een mooi smal pad omgeven door planten is deze uitkijk van Waternet te bereiken. Hier heb je een prachtig uitzicht over zowel de Loenderveense Plas en de Wijde Blik.

Kromme Rade
Dit is de oude grens tussen de voormalige gewesten Holland en Utrecht. Het woord ‘rade’ is afgeleid van rooien of raaien, wat ‘een grens trekken’ betekent. Je wandelt hier tussen twee plassen door, de Vuntus en Het Hol. Deze plassen horen bij de Loosdrechtse Plassen, in de omgeving bekend vanwege de watersport. Maar tijdens deze wandeling zie je het andere gezicht van dit gebied. Omgeven door prachtige natuur wandel je in alle rust over de Kromme Rade.

Aan de noordkant van de Kromme Rade ligt Het Hol. In dit unieke moerasgebied groeien planten zoals echte koekoeksbloem, galigaan, fonteinkruid en dotterbloem. In het water komen waterviolier, krabbenscheer, mattenbies en pijlkruid voor. Deze planten horen thuis in dit soort veengebieden.

's Zomers kun je in het water krabbenscheer zien. De rozetten met puntige bladeren drijven op het water. Maar aan het einde van het seizoen vullen de cellen in de bladeren zich met water en zakken de planten naar beneden. Daar blijven ze de hele winter. Als het voorjaar is krijgt de plant nieuwe bladeren, die niet met water maar met gas gevuld zijn. De plant stijgt omhoog en begint weer aan een nieuw seizoen.

Boven het water langs de Kromme Rade zie je allerlei soorten libellen jagen op insecten. In Het Hol komen wel 20 verschillende soorten libellen voor, van de grote "helikopters" tot de kleinere juffers. Libellen beginnen hun leven in het water. Ze doen zich te goed aan alles wat ze maar te pakken kunnen krijgen, soms zelfs kleine visjes. Op een gegeven moment klimmen ze via een rietstengel uit het water en komt er een prachtige libel tevoorschijn. Dit kan zomaar de glassnijder of smaragdlibel zijn.

Langs de wandelroute heb je uitzicht op de Vuntus. In de zomer kan je hier kanoën door een doolhof van smalle sloten en plassen. Er is een mooie kanoroute uitgezet van ongeveer 5 kilometer. De route kun je via deze app van Natuurmonumenten downloaden. In strenge winters kan je op de Vuntus heerlijk schaatsen door ongerepte natuur.

Om de oer-Hollandse veengebieden te behouden en te herstellen heeft Natuurmonumenten de laatste jaren een grootschalig project uitgevoerd, betaalt  met Life-subsidie vanuit de Europese Unie. In Het Hol is er geplagd, er zijn oevers vrij gemaakt van struiken en boompjes en sloten zijn herstelt. Dit bevordert de doorstroming en verhoogt de waterkwaliteit. Hier profiteren allerlei dieren en planten van. Kranswieren, fonteinkruiden en krabbenscheer bijvoorbeeld. Kleine karekiet, rietzanger, snor en purperreiger zullen profiteren van de rietvelden.

Planten die langzaam verteren gaan nieuwe ‘tapijten’ op het water leggen; op dit drijvend land – trilveen genoemd – groeien onder meer orchideeën en ratelaars. Nieuwe schrale, natte graslanden kunnen voor de grote vuurvlinder de redding zijn, want deze prachtige vlinder is heel zeldzaam in ons land.

Zie je tijdens je wandeling een blauwe flits boven de sloot? Dan is de kans groot dat je een ijsvogel ziet vliegen. In de sloten leven veel kleine visjes, een heerlijk hapje voor de ijsvogel. De ijsvogel bouwt zijn nest in steile oevers. Met zijn sterke snavel maakt hij een gang, die wel een meter lang kan zijn. Aan het einde van de gang komt de nestkamer, waarin het vrouwtje 6 tot 8 eieren legt. Het aantal broedende ijsvogels in ons land is erg wisselvallig, wat vooral te maken heeft met strenge winters. Als er ijs op de sloten ligt, kan de ijsvogel niet meer vissen. En veel reserves om op te teren heeft deze kleine vogel niet.

Aan het einde van de Kromme Rade volg je een weggetje tot aan de 's-Gravelandsevaartweg. Ga daar linksaf. Bij de drukke N201 sla je rechtsaf en direct linksaf de brug over. Als je de eerste weg (Emmaweg) links ingaat kom je uit bij het startpunt van de route.

Bron: www.natuurmonumenten.nl