Routes Nederland > Noord-Brabant
Biesbosch
ANWB-route: Waar water het wint van land
Provincie: Noord-Brabant
Plaats: Werkendam
Aantal kilometers: 10
Tijdsduur: ca. 2,5 uur
In de Brabantse Biesbosch woedt een eeuwenlange strijd tussen water en land. Begin 15de eeuw zette de Sint-Elizabethsvloed het landbouwgebied onder water. In de tijden erna spoelde met het water weer grond aan. Zo ontstond een gebied waarin de mens de baas leek te zijn. Een gebied vol wilgenakkers (grienden) en akkers bezaaid met suikerbieten. Maar zo’n zeshonderd jaar na de vloed lijkt het water het nu toch te winnen in de Biesbosch. De wilgen liggen kriskras verspreid tussen de kreken terwijl de polders weer onder water worden gezet. Fijn voor vogels, bevers én natuurliefhebbers!
Biesbosch MuseumEiland
De wandeling begint en eindigt bij het moderne Biesbosch MuseumEiland. Een bezoek aan dit museum en/of een tocht per fluisterboot is een goede manier om de geschiedenis van het natuurgebied te ontdekken. Door de eeuwen heen heeft dat heel wat gedaanteverwisselingen ondergaan. Tot de middeleeuwen lag hier de Groote Waard, een welvarende streek waar zo’n tweeduizend mensen leefden van landbouw en fruitteelt.
In de nacht van 18 op 19 november 1421 brak de anderhalve eeuw oude omringende dijk op verschillende plaatsen door. Door deze Sint-Elizabethsvloed verdwenen zestien dorpen van de landkaart en veranderde de Groote Waard in een binnenzee. Vanaf dat moment stond het gebied in contact met de zee en kreeg het te maken met eb- en vloedbewegingen.
In de eeuwen erna zetten rivieren slib af in het gebied, waardoor zandplaten ontstonden. Hierop gingen biezen groeien, waar de Biesbosch zijn naam aan te danken heeft. Later besloot men deze hoge zandplaten in te polderen, zodat er wilgenakkers (grienden) konden worden aangelegd. De wilgenakkers van toen zijn inmiddels totaal verwilderd. Staatsbosbeheer hanteert het beleid dat de natuur op de voormalige grienden haar gang mag gaan. Bomen worden niet gekapt en als ze omvallen, blijven ze liggen, zodat het merendeel van de grienden verruigt.
Bevers in de Biesbosch
In 1825 stierf de laatste bever van Nederland. Een visser op de IJssel schrok van het beest dat ruim een meter lang was en gaf hem een dodelijke klap met een roeiriem. Het uitsterven van de bever was de schuld van de mens. Die doodde de bevers vanwege hun pels hun bevergeil, het vocht waarmee bevers hun territorium afbakenen. Van de pels werden hoeden gemaakt en het geil werd gebruikt als medicijn tegen hoofdpijn.
In 1988 keerde het tij. In dat jaar werden bij wijze van proef vijf beverparen uit Duitsland in de Biesbosch uitgezet. Die voelden zich er goed thuis, want tegenwoordig zwemmen er meer dan 300 bevers rond. In de schemering heb je de meeste kans om ze te zien.
Startpunt:
MuseumEiland
Hilweg 2
4251 MT Werkendam