Botshol en Waverhoek
Provincie: Utrecht
Plaats: Waverveen
Aantal kilometers: 12
Tijdsduur: 2½ - 3 uur
Klaar voor een wandeling vol variatie? De wandelroute Botshol leidt je over dijken, door polders, langs weidevogelgebieden, wuivende rietlanden en moerasbos. Botshol is gevormd door de turfwinning. De brede legakkers, waar je overheen wandelt, herinneren aan deze tijd. Vergeet tijdens de wandeling niet naar boven te kijken. Er vliegt regelmatig een lepelaar of aalscholver over! Nog meer vogels zien? In Waverhoek (zuidelijke deel van de route) kom je ogen tekort! Afhankelijk van het seizoen zijn er kluten, grutto’s, tureluurs, kleine karekieten en heel veel andere water-, moeras- en rietvogels.
Aalscholverkolonie
In een moerasbos in Botshol broedt een kolonie aalscholvers. De kolonie is van verre al te herkennen: vanuit hun nesten poepen de aalscholvers de takken wit. Van het vroege voorjaar tot de late zomer kun je hier de geluiden van jonge aalscholvers horen. Een mooie plek om het kokken en kekkeren van de jongen te beluisteren is de tweede brug vanaf de Zwarte schuur.
Ondanks zijn donkere uiterlijk, is de aalscholver kleurrijker dan je denkt. Zijn veren zijn niet zwart, maar bronsgroen met een zwart randje. In het voorjaar krijgen hun wangen en dijen helderwitte veren en het deel van de keel zónder veren kleurt prachtig geel.
Legakkers en petgaten
Vanaf eind 18e eeuw werd in Botshol veen gewonnen om te gebruiken als brandstof. Met schop of baggerbeugel werd het veen weggehaald uit de petgaten en te drogen gelegd op smalle stroken land. Deze stroken werden legakkers genoemd. Deze overblijfselen van de turfwinning vind je nog steeds terug in Botshol. Kijk maar eens naar de legakkers in de Vinkeveense plassen.
Nieuwe natte natuur
Vanuit de uitkijktoren heb je goed zicht over polder Botshol. Dit landschap is door de eeuwen heen nogal veranderd. Waar eerst veenmoeras was, kwam later landbouwgrond. Nu bestaat dit deel van de polder weer uit natte natuur met ondiepe plassen en riet. Een prima thuisbasis voor moerasvogels als de snor, de kleine karekiet en de blauwborst. En daar doet Natuurmonumenten het allemaal voor!
Weidevogels van Nellestein
Begin maart arriveren er jaarlijks honderden grutto's, tureluurs en kieviten in Waverhoek. Na een korte rustperiode gaan ze op zoek naar een geschikte broedplek. Die broedplek moet nat én bloemrijk zijn. Bloemen trekken insecten aan: het belangrijkste maaltje voor jonge grutto's. Volwassen vogels zoeken met hun lange snavel naar regenwormen en emelten. Samen met de boeren uit het gebied zorgt Natuurmonumenten dat weidevogels graag in polder Nellestein en polder Botshol broeden. De vochtige graslanden staan vol bloemen en er wordt pas gemaaid als de weidevogeljongen vliegvlug zijn.
Fort in de Botshol
Je zou het niet zeggen, maar de opvallende heuvel in het landschap van Botshol is een fort. Fort in de Botshol is een verdedigbaar aardwerk, ofwel een zandlichaam zonder betonnen gebouwen. Samen met 46 andere forten en batterijen behoort dit fort tot de Stelling van Amsterdam. Deze waterlinie had als taak om de stad Amsterdam te beschermen tegen de vijanden met water als belangrijkste wapen. Fort in de Botshol is in 1885 gebouwd om de polder en dijk langs de Waver te verdedigen.
Omdat forten werden geaard met zand uit andere regio's, zie je op veel forten bloemen en planten die in de omliggende gebieden niet voorkomen. Zo groeit er op Fort in de Botshol blauw walstro, kandelaartje, knolboterbloem en muizenoor.
Vogelparadijs Waverhoek
Waverhoek is dé lievelingsplek van een ongekend aantal vogels. Dat hoor je wel als je naar het fluiten, gakken en krijsen luistert. Vanaf het wandelpad kun je de dagelijkse bezigheden van onder meer lepelaars, aalscholvers, kluten, steltlopers, eenden, ganzen en watersnippen perfect bekijken. Niet vreemd dat ook veel vogelaars hier graag komen!
Handig om te weten
- Om verstoring van broedende vogels te voorkomen is de wandelroute Botshol gesloten van 15 maart tot 16 juni.
- Afhankelijk van het jaargetijde, kunnen de paden drassig zijn. Trek je laarzen aan!
- De paden zijn slecht begaanbaar met rolstoel of kinderwagen.
- Honden zijn niet toegestaan
Vertrekpunt:
Werkschuur Botshol
Botsholsedijk 30
3646 AB Waverveen